Pierwsze mieszkanie na rynku wtórnym a podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)

utworzone przez

Od 31 sierpnia 2023 roku wchodzi w życie nowelizacja ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wprowadzająca zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych, a zatem korzystne zmiany dla podatników.

Kto nie zapłaci podatku?

Przy umowie sprzedaży obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy, a zatem to kupujący skorzysta ze zwolnienia. Oznacza to, że zakup pierwszego mieszkania może być tańszy o kilka tysięcy złotych lub więcej. W kieszeni nabywcy zostanie 2% wartości rynkowej przedmiotu umowy, tyle bowiem wynosi stawka podatku od umowy sprzedaży, którą od kupującego powinien pobrać notariusz i odprowadzić w jego imieniu do urzędu skarbowego.

Obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczy zakupu mieszkania na rynku wtórnym.

Wspomniana nowelizacja wprowadza od 1 stycznia 2024 roku opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych zakupu nieruchomości na rynku pierwotnym (od dewelopera). Wprowadzony zostanie dodatkowy podatek w stawce 6% od zakupu szóstego i kolejnych mieszkań (tzw. hurtowy zakup mieszkań). To nowość i pierwsza tego typu konstrukcja, która spowoduje jednoczesne opodatkowanie u notariusza jednej transakcji podatkiem VAT oraz podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z ulgi od podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie pierwszego mieszkania na rynku wtórnym?

  1. Zwolnieniem objęta jest umowa sprzedaży (dział spadku czy zniesienie współwłasności, w których przewidziane będą spłaty nadal pozostaną opodatkowane według stawki 2%, a obowiązek zapłaty obciąży nabywcę),
  2. Zwolnienie dotyczyć może czterech przedmiotów:
  • prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
  • prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego (interpretacja tego przedmiotu budzi najwięcej kontrowersji, bowiem ustawodawca nie sprecyzował czy zwolnieniu ma podlegać grunt i budynek, czy tylko budynek oraz jak ta ulga ma odnosić się do budynków niemieszkalnych, np. garażu znajdujących się na nabywanej nieruchomości),
  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego (zakup lokalu niemieszkalnego nadal pozostanie opodatkowany według stawki 2%),
  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące domu jednorodzinnego
  1. Zwolnienie dotyczy wyłącznie osób fizycznych (nie dotyczy np. spółek)
  2. Zwolnienie przysługuje nabywcy, któremu w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z wskazanych w punkcie 2 praw ani udział w tych prawach, natomiast dopuszczalne jest aby nabywcy przysługiwało (w dniu zakupu lub wcześniej) 50%-towy udział w tych prawach nabyty wyłącznie w drodze dziedziczenia, czyli ze spadku (oznacza to, że posiadanie np. 51% udziału w lokalu na podstawie innego tytułu niż ze spadek lub 50% udziału w lokalu np. na podstawie umowy darowizny wyłącza możliwość skorzystania z ulgi od podatku od czynności cywilnoprawnych).

W treści umowy sprzedaży podpisywanej u notariusza nabywca będzie składał stosowne oświadczenie o spełnieniu wszystkich wskazanych wyżej warunków ulgi od podatku pcc.

Warto pamiętać, że właściwy urząd skarbowy przeprowadzi weryfikację prawdziwości złożonych oświadczeń.

Nabywca podczas zawierania umowy sprzedaży składając powyższe oświadczenia zostanie pouczony o treści art. 56 Kodeksu karnego skarbowego, zgodnie, z którym podatnik, który składając organowi podatkowemu, innemu uprawnionemu organowi lub płatnikowi oświadczenie, podaje nieprawdę lub zataja prawdę albo nie dopełnia obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych, przez co naraża podatek na uszczuplenie podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

Zaznaczyć wypada, że ulga wejdzie w życie 31 sierpnia 2023 roku i nie obejmie sprzedaży zawartej przed tym dniem.

W razie dalszych pytań zapraszam do kontaktu.